artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

'Gernika', estalita?

2003ko otsailean, Nazio Batuen Erakundean gordetzen den Gernika koadroaren bertsioa oihal urdin baten bidez estali zuten, garai hartako AEBetako idazkari Colin Powellek Iraken kontrako gerraren hasiera iragartzeko. Lotsagabe aritu baziren ere, estalketak errudun konplexua adierazten zuen.

gernika-estalita
Ur hiriko estandartea. Arg/ Denis Bourez

2025eko Apirilaren 15a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Picassoren Gernika koadroa gerraren suntsipenaren sinbolo bihurtu da ia azken 100 urteetan, eta gaurkotasuna duela ikusten ari gara IsraelGazan egiten ari den sarraskiaren kontrako salaketetan. Gerra egoeretan jende arruntak eta xeheak jasaten dituen izugarrikeriak ikus ditzakegu koadroan. Picassok errugabeak ziren emakumeak, umeak eta animaliak pintatu zituen, jende arruntari erreferentzia egiteko. Gerran zuzenean jardun gabe ondorioak jasaten dituztenak gizartearen talde ahulenekoakizaten direlako.

Artean aspalditik zetorren gerraren ondorio kaltegarriak erakusteko borondatea;K.a. 2550 urtekoa izan daitekeen Ur hiriko estandartea izeneko objektuak horixe bera salatzen du, gerraren kalteak alde batetik eta bakearen onurak bestetik. Beraz, Picassoren Gernika-k artearen historian ohikoa izan den gaia jaso zuen.

Hala ere, euskaldunentzat esanahi berezia du, Picassok izenburuaren bitartez bidegabekeriaren agertokia euskal herri batean kokatu zuelako, eta horren bidez Gernikan gertatutakoa nazioarteko gerraren kontrako sinbolo bihurtu zen.

Gaur egun Europak armatzearen aldehartu duen jarrera ikusita, Espainiako Gobernuak 2003an Nazio Batuen Erakundean egindako gauza bera egin beharko du Kongresuan aurrekontuak onartzerako bilkura egunean. Espainiako Kongresutik Gernika koadroaren egoitza den Reina Sofia museora metro batzuk besterik ez dago, kilometro bat baino gutxiago esango nuke nik, eta lotsagarria izan daiteke hain hurbil dagoen toki batean horrelako erabakia hartzea, Picassoren koadroaren presentzia sumatu gabe. Lotsagabe egingo dutela ez dut zalantza handirik, baina espero dut koadro ezagunari aurpegia estaliko diotelainongo justifikaziorik ez duen erabakia hartzeko momentuan.

Gurera etorrita, nola hurbilduko dira Gernika herrira apirilaren 26an gaur egun Eusko Jaurlaritza gobernatzen duten bi alderdien ordezkariak zalantzarik gabeko armagintzaren aldeko aldarriak egin ondoren? Edo Espainiako Kongresuan aurrekontuaren %2 gerrarako bideratuko dela onartu ondoren? Ahaztu egin zaie berrarmatzearekin hasi zela BigarrenMundu Gerra eta gerra hartan erabilitako armak Gernikaren bonbardaketan probatu zirela?


pitxarra-arima

Pitxarra arima

Alberto Peral

CarrerasMugica (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Abenduaren 12tik
2026ko Otsailaren 14ra

gipuzkoa-begiragarria

Gipuzkoa begiragarria

Erakusketa kolektiboa

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Azaroaren 21etik
2026ko Martxoaren 01era

beste-beldur-batzuk

Beste beldur batzuk

Antoni Muntadas

Nafarroako Unibertsitateko Museoa (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Urriaren 15etik
2026ko Martxoaren 01era

arcoiris-82

Arcoiris 82

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 06ra

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.