artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Bananari begira

Zinta itsaskorraz hormara pegatutako banana bat sei milioi dolarrean baino gehiagoan saldu da New Yorkeko enkante batean. Artelana ote den zalantza egin du telebistako berriemaileak txantxa giroan. Pantailako aurkezlea iruzkinak egitera animatu da, nahiz eta beste testuinguru batean ez litzatekeen ausartuko.

bananari-begira
Mauricio Cattelan, A perfect Day, 1999

2024ko Abenduaren 18a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Arteari buruz hitz egitean ez dago tentu handiz ibiltzeko beharrik, zer esanik ez artelana banana bat bada. Ulertzeko moduko gertakaria, telebistako berri emankizun nagusia ez balitz.

Zein da zehazki eman nahi den berria? Nola litekeen norbaitek halako dirutza ordaintzea horrelako artelan baten truke? Beste mota bateko artelana balitz, adibidez, Picassoren koadro bat edo Michelangeloren eskultura bat ez litzateke hain barregarria izango?

Artearen gaineko sentsazionalismoaren azpian gauza asko ezkutatzen direla iruditzen zait. Sarritan komunikabideak azalean geratzen direla ematen du. New Yorkeko enkanteak eragiten duen benetako zalaparta zein da? Artelan horrek ez duela hainbeste diru balio edo nola egon daitekeen haren truke edozer ordaintzeko prest dagoen norbait? Niretzat eskandalua eragin beharko lukeena ez litzateke hormari itsatsitako banana artea ote den edo ez izan beharko, edo sei milioi dolar ordaindu ote daitezkeen usteltzen den artelan baten truke. Niretzat benetako eskandalua da norbaitek lasai asko sei milioi dolar ordaintzea eskaintzen zaion zerbaitengatik, artelana izan edo beste edozein gauza izan. Badirudi erraz asko onartzen dugula jendeak inoiz gastatuko ez duen dirutza izatea, nahiz eta aberastasunaren iturri horiek zuzenak ez izan. Bizi garen gizartean dirua pilatu daiteke nahiz eta aldamenean jendeak behar izugarriak dituen, planetaren erdiak bizitzeko zailtasunak dituen edo itsasoan hil behar duen beste lurralde batzuetara joateko aukera baten bila.

Baina nahiago dugu barre eta burla egin artelan baten bizkarrera. Ilargiaren eta hatzaren esaera hura gogorarazten dit. Gehienok bananari buruz hitz egiten jarraituko dugu igandeko bermutaren orduan edo arratsaldeko poteoan. Sarritan Maurizio Cattelanen artelanek agerian jartzen dituzte gure gizarteko kontraesanak era umoretsu batean, hain zuzen bananaren lanak Comediante izenburua darama. Hala ere, niri gehien gustatzen zaidanazinta itsaskorrez hormara lotuta duen gizonarena da, A perfect day izenburua duena.


paper-cuts

Paper cuts

Stephen Webb

Loiola Kultur Etxea (Donostia, Gipuzkoa)

2024ko Abenduaren 20etik
2025eko Otsailaren 20era

situ-akzioak

Situ-akzioak

Anna Irina Russell

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Apirilaren 10etik
2025eko Uztailaren 27ra

izaki-handia

Izaki handia

Lydie Arickx

Georges Pompidou galeria (Angelu, Lapurdi)

2024ko Abenduaren 14tik
2025eko Martxoaren 15era

1-1-eskala

1:1 eskala

Ixone Sadaba

Azkuna Zentroa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Otsailaren 06tik
2025eko Apirilaren 27ra

gabonak

Gabonak?

Urt. 18 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Opor egunak pasatu badira ere, Gabonetako gai batekin nator gaurko artikulu honetan. Gero eta arreta handiagoa pizten dit festa horiekin lotzen den ikonografia, itxura edo iruditeriak.

hastapenak

Hastapenak

Urt. 16 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'2023ko Arte plastiko eta ikusizkoetarako laguntzak' | Artistak: Taxio Ardanaz, Elisa Arteta, Nagore Txibite Lizarraga, Ada Garrues, Amaia Gracia Azketa, Jaione Inda eta Leire Urbeltz, David Mutiloa eta Alba de la Portilla Castillo. | Non: Baluarteko Harresi aretoan, Iruñean. | Noiz arte: Otsailaren 9ra arte.

mende-bat-berrordenatzea

Mende bat berrordenatzea

Urt. 15 | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Garaian garaiko molde eta kezkei adi osatu du ehun urteko zeharkaldia euskal arteak. Haren garapena bada, beraz, gizartearen garapenaren isla ere. Antonio Gezalarekin hasi eta Itziar Okarizekin buka, Peio Agirrek gidatuta ibili du mendea BERRIAk.

carmelo-ortiz-de-elgea-margolaria-hil-da

Carmelo Ortiz de Elgea margolaria hil da

Urt. 14 | Ainhoa Sarasola [BERRIA.eus]

Bere paisaiengatik eta obra koloretsuagatik egin zen ezagun pintore gasteiztarra, Euskal Herriko artista nabarmenetako bat bilakatzeraino. 80 urterekin zendu da.

zergatik-hor

Zergatik hor?

Urt. 10 | [BERRIA.eus]

'HARRIA ETA POLTSA' | Non: San Telmo museoan, Donostian. | Noiz arte: 2025eko azaroaren 16ra arte.

zenbakiak

Zenbakiak

Urt. 09 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Gabonak magiari lotu ohi bazaizkio ere, zentzu handiagoa du diruari lotzeak. Eguberrietako loteriarekin hasten da eta Errege Egunekoarekin amaitu. Batzuek aparteko ordainsaria jasotzen dugu, eta denok gastatzen dugu ohi baino gehiago.

adreiluak-egin-eta-sutan-egosi-ditu

Adreiluak egin eta sutan egosi ditu

Abe. 26 | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Botere egiturek sortzen dituzten narratibei kritika egin die Zigor Urrutiak ‘Estrategiak (I saiakera)' erakusketan. Gasteizko Zas Espazioan dago ikusgai otsailaren 15era arte.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.